سایت تخصصی دکتر لسانی آماده مشاوره در زمینه خدمات درمانی عمومی از سراسرکشور میباشد طریق شماره تماس و واتساپ با ما در ارتباط باشید
مقدمه
گوش انسان یک عضو پیچیده است که مسئولیت شنوایی و تعادل بدن را بر عهده دارد. ساختار گوش به سه بخش عمده تقسیم می‌شود: گوش خارجی، گوش میانه و گوش داخلی. عفونت‌های گوش می‌توانند در هر یک از این بخش‌ها رخ دهند و بسته به محل عفونت، علائم و درمان‌های متفاوتی وجود دارند. این مقاله به بررسی انواع عفونت‌های گوش، علل، علائم، تشخیص و درمان آن‌ها می‌پردازد.
۱. ساختار و عملکرد گوش
گوش انسان به طور عمده از سه بخش تشکیل شده است:
گوش خارجی: شامل لاله گوش و کانال گوش است که وظیفه دریافت و هدایت امواج صوتی به سمت پرده گوش را بر عهده دارد.
گوش میانه: شامل پرده گوش و استخوان‌های کوچک (استخوان‌های چکشی، سندانی و رکابی) است که به انتقال امواج صوتی از پرده گوش به گوش داخلی کمک می‌کند.
گوش داخلی: مسئول شنوایی و تعادل است. این بخش شامل حلزون (کوچک‌ترین قسمت شنوایی) و سیستم دهلیزی است که مسئول تعادل بدن است.
۲. انواع عفونت‌های گوش
عفونت‌های گوش به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند: عفونت گوش خارجی، عفونت گوش میانه، و عفونت گوش داخلی.
۲.۱. عفونت گوش خارجی (Otitis Externa)
این نوع عفونت که به نام “گوش شناگر” نیز شناخته می‌شود، معمولاً به علت عفونت‌های باکتریایی یا قارچی ایجاد می‌شود و معمولاً در افرادی که در معرض آب قرار دارند، رایج است. علائم شامل درد، خارش، تورم، ترشح و کاهش شنوایی در گوش است.
علل:
ورود آب به گوش (شنا یا دوش گرفتن)
آسیب به پوست گوش خارجی به دلیل تمیز کردن نادرست گوش
عفونت‌های باکتریایی (مانند Pseudomonas aeruginosa) یا قارچی
درمان:
استفاده از قطره‌های گوش آنتی‌بیوتیکی یا ضد قارچی
نگهداری گوش خشک
در صورت نیاز، استفاده از مسکن‌ها برای کاهش درد
۲.۲. عفونت گوش میانه (Otitis Media)
عفونت گوش میانه یکی از شایع‌ترین بیماری‌های گوش، به ویژه در کودکان است. این عفونت اغلب پس از یک عفونت تنفسی فوقانی مانند سرماخوردگی یا آنفلوآنزا رخ می‌دهد.
علل:
عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی
تجمع مایعات در گوش میانه پس از سرماخوردگی یا آلرژی‌ها
مشکلات در عملکرد لوله‌ی ایستاش (Eustachian tube) که وظیفه‌ی تخلیه مایعات از گوش میانه را دارد.
علائم:
درد شدید در گوش
کاهش شنوایی
تب
ترشح مایع از گوش (در صورت پاره شدن پرده گوش)
درمان:
آنتی‌بیوتیک‌ها: برای درمان عفونت‌های باکتریایی
مسکن‌ها: مانند ایبوپروفن یا استامینوفن برای کاهش درد و تب
دریافت مایعات زیاد: برای کمک به تخلیه مایعات از گوش میانه
در موارد شدید: ممکن است نیاز به جراحی و تخلیه مایعات (مانند عمل “ماستوئیدکتومی”) باشد.
۲.۳. عفونت گوش داخلی (Labyrinthitis)
عفونت گوش داخلی که بیشتر به مشکلات شنوایی و تعادل تاثیر می‌گذارد، ممکن است به دلیل ویروس‌ها یا باکتری‌ها ایجاد شود. این نوع عفونت معمولاً همراه با علائم شدیدتری مانند سرگیجه، اختلال در تعادل و وزوز گوش است.
علل:
عفونت‌های ویروسی مانند آنفلوآنزا یا سرماخوردگی
عفونت‌های باکتریایی مانند مننژیت
اختلالات سیستم ایمنی
علائم:
سرگیجه یا عدم تعادل
وزوز گوش (tinnitus)
کاهش شنوایی
تهوع و استفراغ (به دلیل اختلال در تعادل)
درمان:
آنتی‌بیوتیک‌ها یا داروهای ضد ویروسی: بسته به علت عفونت
داروهای ضد سرگیجه: برای کنترل علائم تعادلی
استراحت و مایعات زیاد
۳. تشخیص عفونت‌های گوش
تشخیص عفونت‌های گوش معمولاً شامل بررسی تاریخچه پزشکی، معاینه فیزیکی و استفاده از ابزارهای تشخیصی است.
معاینه بالینی: پزشک از ابزاری به نام اتوسکوپ برای مشاهده داخل گوش استفاده می‌کند.
آزمایشات شنوایی: تست‌های شنوایی مانند Audiometry برای ارزیابی آسیب به شنوایی.
عکس‌برداری: در موارد پیچیده یا مزمن، ممکن است از CT Scan یا MRI برای بررسی مشکلات گوش داخلی یا دیگر ساختارهای مرتبط استفاده شود.
۴. پیشگیری از عفونت‌های گوش
برای پیشگیری از عفونت‌های گوش می‌توان اقدامات زیر را انجام داد:
حفظ بهداشت گوش و خودداری از تمیز کردن عمیق گوش با اجسام خارجی
خشک نگه داشتن گوش پس از شنا یا دوش گرفتن
درمان سریع عفونت‌های تنفسی و سرماخوردگی‌ها
واکسیناسیون علیه آنفلوآنزا و پنوموکوک برای کاهش خطر عفونت‌های باکتریایی
۵. نتیجه‌گیری
عفونت‌های گوش یک مشکل شایع هستند که می‌توانند تأثیرات منفی قابل توجهی بر کیفیت زندگی افراد داشته باشند. این عفونت‌ها بسته به محل و علت آن‌ها می‌توانند متفاوت باشند و نیاز به درمان‌های مختلف دارند. تشخیص دقیق و درمان به موقع می‌تواند از بروز عوارض جدی جلوگیری کند. در نهایت، پیشگیری از طریق مراقبت‌های بهداشتی و توجه به علائم اولیه، کلید مدیریت موثر عفونت‌های گوش است.
منابع:
۱. “Otitis Externa: Diagnosis and Management.” American Family Physician, ۲۰۱۹.
۲. “Acute Otitis Media in Children.” Pediatrics, ۲۰۲۱.
۳. “Labyrinthitis and Vestibular Neuritis.” Cleveland Clinic, ۲۰۲۰
بدون دیدگاه